ҚАЛҚАМАН-МАМЫР

Өмірбаяны

Опера балеті.

Композитор - Балнұр Қыдырбек. Либретто - Шәкәрім Құдайбердиевтің аттас поэмасының желісі бойынша Кәукен Кенжетаев жазған. Режиссер - Есмұхан Обаев. Хореография және қойылымы - Тұрсынбек Нұрқалиев. Дирижер - Әлихан Ыдырысов.

Премьера 2007 жылы 19 қаңтарда Күләш Байсейітова атындағы Ұлттық опера және балет театрында өтті.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: Мамыр - Гүлфайрус Құрманғожаева, Қалқаман - Жандос Әубәкіров.

Қазақтың әдет-ғұрпы бойынша бірге бола алмайтын ғашықтар Қалқаман мен Мамырдың хикаясы опера-балет жанрында жаңадан қойылып, режиссерлік шешім көне трагедия құрылымымен үндеседі. Хор таза вокалдық қызметтен басқа, басты кейіпкерлердің ішкі дауысын білдіреді және сахнадағы қарсылас тараптардың бірі болып табылады. Балет әртістері басты кейіпкерлердің ішкі әлемі мен жан дүниесін бейнелей отырып, көрерменге жас ғашықтардың трагедиясын тереңірек түсінуге көмектеседі.

ЖАҢА ҚОЙЫЛЫМ. 2022 жылы «Астана Опера» театрының сахнасында режиссер Юрий Александров опера-балеттің жаңа қойылымын шығарды. Дирижер - Абзал Мухитдин. Бас хормейстер - Ержан Дәуітов. Қоюшы-хореограф - Надежда Калинина. Сценографтар мен костюмдер бойынша суретшілер - Павел Драгунов, София Тасмағамбетова. Дирижер-постановщик - Абзал Мухитдин.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: Мамыр - Әнел Рүстемова, Гүлназ Жанаева; Қалқаман - Сұңғат Қыдырбай, Бекзат Орынбаев.

Сюжет туыстас адамдар арасындағы некенің мүмкін еместігі туралы драмаға негізделген. Дегенмен, спектакльдің негізгі идеясы - халық бірлігі болып қала береді.

Библиография

• Сарынова Л.П. Балетное искусство Казахстана. – Научное издание. – Алма-Ата: «Наука» Казахской ССР, 1976 – 176 стр. – С.82-92, 147, 150.
• Либретто оперных и балетных спектаклей композиторов Казахстана Калкаман и Мамыр. Балет в 3-х действиях с прологом – Составитель: Генералова И.Ю – Алматы: компания «Австралийские авиалинии» – 1995 – 126 с. – С.88-89.