ОҢҒАРОВА Райхан Есназарқызы

Өмірбаяны

20.11. 1947, Алматы қаласы.

Балет солисі, педагог, репетитор. Бүкілодақтық хореографиялық нөмірлер байқауының лауреаты (II орын, 1965), Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген әртісі (1986).

1958-1966 - Мәскеу академиялық хореографиялық училищесінің оқушысы, педагогтары: Е.Н.Жемчужная, С.М.Мессерер, А.М.Плисецкий. 1966 жылы КСРО-ның Үлкен театрында бір уақытта түлектердің төрт шығарылымы жасалды. Қызыл диплом алған түлектердің арасында екеуі бар. Солардың бірі Райхан Оңғароваға тапсырылды. Қорытынды емтиханда, «Жарық өзенде» адажио биледі (Д. Шостаковичтің музыкасы, хореограф Л. Лавровский).

1967-1973 - Ташкент театр-көркемсурет институтын «Театртану» мамандығы бойынша бітірген (сырттай).

1966-1974 - Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театрының солисі. Негізгі партиялары: Мирта («Жизель», А.Адан, хореограф. Ж.Перро); Зарема («Бақшасарай бұрқағы» (Б.Асафьев, хореограф. Р. Захаров); үлкен Аққулар («Аққу көлі», П.Чайковский, хореограф. М.Петипа).

1974-1986 - «Алматының жас балеті» Мемлекеттік академиялық класикалық би театрының жетекші солисі. Осы жылдар ішінде театрда келесі балет спектакльдерінде жетекші партиялар биледі: Жеке («Болеро» (М.Равель, хореограф. Б.Аюханов), скиф ханшайымы («Скифтер» С.Прокофьев, хореограф. Б.Аюханов); Кемпір («Ойыншы», С. Прокофьев, балетмейстер Б. Мягков); концерттік нөмірлер: Парсы биі (И. Штраус, хореограф. С. В. Дречин, қоюшы Б. Аюханов), «Күн» және «Түн» - (Ф.Шопен, хореограф. Б. Аюханов), Аққу («Умирающий лебедь» К.Сен-Санс, хореограф. М.Фокин, қоюшы- Б.Аюханов).

1986-2017 - Қазақстан Республикасы Мемлекеттік академиялық балет театрының педагог-репетиторы, 2022 жылғы сәуірден бастап құрметті кеңесші.

1987-1992 - А.В. Селезнев атындағы Алматы хореографиялық училищесінің классикалық би мұғалімі. Оның түлектерінің қатарында: Лейла Альпиева ҚР еңбек сіңірген әртісі, халықаралық конкурстардың лауреаты; Кадрия Сұлтанова Ресей еңбек сіңірген әртісі, Қазақстанның Мемлекеттік академиялық классикалық би театрының солисі, К.Станиславский мен Немирович-Данченко ат. музыкалық театр солисі (Мәскеу); Ирина Комаренко Украинаның Халық әртісі, Мария Эйхвальд Мюнхен театрының примасы (Германия), Гүлнар Көшербаева ҚР мемлекеттік академиялық классикалық би театрының жетекші солисі.

1997-2004 - Т. Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясы «Хореография педагогикасы» кафедрасының меңгерушісі, доцент (академиялық атағы, 2000). «Ашық қоғам» (2000-2003) ұйымының көмегімен 3 Халықаралық «Шекарасыз би» байқауын ұйымдастырушы.

2003-2007 - А.В.Селезнев атындағы Алматы хореографиялық училищесінің директоры. Оның басшылығы кезінде Швейцарияда, Австрияда, Германияда екі рет гастрольдік сапарлар ұйымдастырылды (2004); Еуропа (2005), Жапония қалалары (2006) бойынша гастрольдер .

Марапаттары: «Еңбектегі жетістігі үшін» медалімен марапатталған (1986). Халықаралық ақпарат академиясының корреспондент мүшесі (2004).

Библиография

• Қазақстан хореографиясының Алтын Бесігі: Училище тарихы. / Бас редактор Қалиева А.Ж. -Алматы: «Литера», 2016 ж.-618 б.(қазақша орысша)
• Аюханов Б. Мой балет. -Мой балет. - Алма-Ата: Өнер, 1988. - 104 с.
• Интервью с Р.И. Унгаровой 11.03.2022.