БОЛЕРО

Өмірбаяны

Бір актілі балет.

Композитор - Морис Равель. Либретто - Зауырбек Райбаев, Габриэль Гарсиа Лорканың «Қанды үйлену» («Кровавая свадьба») трагедиясының желісі бойынша. Хореография және қойылымы - Зауырбек Райбаев, А.В.Луначарский атындағы Мәскеу мемлекеттік театр өнері институтын (ГИТИС) бітірудегі дипломдық жұмысы «Шопиниана» және «Франческа да Римини» балеттерімен бірге. Қоюшы-суретші - Владимир Семизоров. Қоюшы-дирижер - Тургут Османов.

Премьера 1962 жылы 19 маусымда Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театры сахнасында өтті.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: Солист - Инесса Манская, София Тулусанова; 1-ші солист - Абдуахим Асылмұратов; 2-ші солист - Эдуард Мальбеков.

ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУ. Премьера 1994 жылы 27 наурызда Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театры сахнасында өтті. Хореография және қойылымы - Заурбек Райбаев. Қоюшы-суретші - Орынбасар Жаңбыршиев. Қоюшы-дирижер - Валерий Руттер.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: 1-ші солист - Алма Асқарбекова, Зәуре Үмбетқұлова; 2-ші солист - Әсел Мусинова; 1-ші солист - Нұрлан Қанетов, Самат Асқарбеков; 2-ші солист - Тұрсынбек Нұрқалиев, Нұрлан Әбуғалиев.

Кордебалеттің үнемі өзгеріп тұратын композициялық үлгісінің аясында хореограф жеке трионың терең қақтығыстарын дамытты, ол ең жоғары шиеленіске жеткенде, қайғылы аяқталып отырды.

Бір актілі балет.

Композитор - М.Равель. Либретто, хореография және қойылымы Болат Аюханов.

Премьерасы 1968 жылы өткен. Спектакль Болат Аюхановтың басқаруындағы «Алматының жас балет»» ансамбліне арналған.

Алғашқы орындаушылар: Нелли Пак, Минтай Тлеубаев, Вакиль Усманов, Алексей Семьянов, Булат Аюханов.

1970 жылғы орындаушылар - Ольга Аксенова, Алексей Семьянов, Болат Аюханов; кейініректегі Болат Аюхановтың жұптары - Лиля Нұрғазина, Ақмарал Бейсембиева, Нонна Чичинина.

Екі жесір әйелдің - Мабики мен Хиллидің қиын тағдыры туралы әңгіме. Екі қиын оқиға - бірі 1938 жылы, екіншісі - 1941 жылы болды. «Тағдырларында қуанышты күндер аз болды: батылдық үлгісі ретінде олардың ауыр рельстерді түзетудегі керемет күш-жігерімен салыстыруға болады ... Қиындық дауылдары тыным бермеді; Үмітсіз әйелдердің айғайы да, ауырсынуы да көмек болмады. Соңғы күштер сөніп қалғандай көрінді, бірақ жер шары өмір үшін шайқастың желісін ұстап тұрды. Рух күшейе түсті, жақсы күндер туады деген сенім бекіді» (Болат Аюханов).

Бір актілі балет.

Композитор - Морис Равель. Либретто - Отавио Корал, «Bodies in Bolero» өлеңдеріне негізделген. Хореография және қойылымы - Рикардо Амаранте (Бразилия). Сценограф, костюм бойынша суретші - Рене Давид Салазар (Бразилия), жарықтандыру бойынша суретші - Юлия Каракаева. Қоюшы-дирижер - Ерболат Ахмедьяров.

Премьерасы 2019 жылдың 27-28 сәуір аралығында Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театры сахнасында өтті.

Орындаушылар - Абай атындағы Қазақ ұлттық опера және балет театры балет труппасының солистері: Наргиз Мирсеидова, Малика Давлетова, Малика Ельчибаева, Камила Омарова, Баян Бекетаева, Жанель Тукеева, Риза Таганова, Динара Кудабаева, Аружан Баратова, Диляфраз Жакыпова, Исида Калякина, Гульназия Пилтан;

Мұхтар Жұманиязов, Рахим Даиров, Нельсон Пенья, Фархад Садвакасов, Рүстем Иманғалиев, Архат Әшірбек, Арнұр Түсіпбеков, Әсет Мурзакулов, Эльдар Абилов, Қасқырбай Есқали, Рафаэль Уразов, Әзиз Есенбаев.

Балет сұлу әйел бейнесін сомдаушы суретшінің ішкі жан дүниесін ашады. Суреткердің шексіз қиялдары бізді махаббат, қызғаныш пен құмарлық әлеміне жетелейді.

Библиография

• Сарынова Л.П. Балетное искусство Казахстана. – Научное издание. – Алма-Ата: «Наука» Казахской ССР, 1976 – 176 стр. – С.109-110, 151.
• Журнал режиссерского управления «Шопениана. Открывая Баха. Болеро» КазНАТОБ имени Абая
• Аюханов Булат. Витражи балета или pas de bourree по жизни. Книга 2 – Алматы, 2013

Сілтемелер

• Болеро – Сайт КазНАТОБ имени Абая – Адрес URL: https://www.gatob.kz/repertuar/balet/bolero/ (дата обращения 27.11.2022).
• Болеро - Сайт ГАТТ РК https://gattrk.kz/repertoire/bolero.html