МАХАББАТ ТУРАЛЫ АҢЫЗ

Өмірбаяны

3 актілі балет.

Композитор - Ариф Меликов. Либретто - Назым Хикмет. Қоюшы-балетмейстер - Дәурен Әбіров, түсіндірмесі және қойылымның фрагменттері Юрий Григорович (Мемлекеттік академиялық үлкен театр (ГАБТ), Мәскеу, РСФСР). Қоюшы-суретші - Владимир Семизоров, Симон Вирсаладзенің авторлық шешіміне сәйкес (Мемлекеттік академиялық үлкен театр (ГАБТ), Мәскеу, РСФСР). Қоюшы-дирижер - Тургут Османов.

Премьерасы 1963 жылы 13 сәуірде Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театрының сахнасында өтті.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: Шырын - Сара Көшербаева; Фархад - Владимир Васильев; Мехмене Бану - Валентина Кузнецова; Уәзір - Абдуахим Асылмұратов; Бейтаныс - Леонид Таганов.

ЖАҢАРТУ. Премьерасы 1968 жылы 13 қаңтарда Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театрының сахнасында өтті.

Қоюшы-балетмейстер - Дәурен Әбіров, түсіндірмесі және қойылымның фрагменттері Юрий Григорович (Мемлекеттік академиялық үлкен театр (ГАБТ), Мәскеу, РСФСР). Қоюшы-суретші - Владимир Семизоров, Симон Вирсаладзенің авторлық шешіміне сәйкес (Мемлекеттік академиялық үлкен театр (ГАБТ), Мәскеу, РСФСР). Қоюшы-дирижер - Тургут Османов.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: Шырын - Сара Көшербаева; Фархад - Әнуарбек Джалилов; Мехмене Бану - София Тулусанова; Уәзір - Эдуард Мальбеков; Бейтаныс - Булат Валиев.

ЖАҢА ҚОЙЫЛЫМ. Жаңа спектакльдің премьерасы 2007 жылдың 15-16 наурызында Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театрының сахнасында өтті.

Композитор - Ариф Меликов. Либретто - Назым Хикмет, Юрий Григорович. Хореографиясы және қойылымы - Юрий Григорович (Мәскеу, Ресей). Сценография және костюмдер - Симон Вирсаладзе. Қоюшы-дирижер - Нұрлан Байбусинов.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: Мехмене Бану, патшайым - Нәйлә Кребаева, Екатерина Хомкина; Шырын, оның әпкесі - Құралай Сарқытбаева, Лейла Альпиева; Ферхад, сарай суретшісі - Александр Волчков (Мемлекеттік академиялық үлкен театр (ГАБТ), Мәскеу, Ресей), Алексей Сафронов; Уәзір - Дмитрий Сушков, Әмір Жексенбек; Бейтаныс - Бауыржан Жақанов, Нұрлан Байбусинов; Әзілкеш - Нұрлан Қоноқбаев, Ержан Досқараев.

Мехмене бану сарайында бәрі терең қайғыға батты - оның жас сіңілісі Шырын өлім аузында. Уәзір мен сарай қызметшілерін қорқыныш билеген. Мехмене әбден қайғырады. Ханшайымды кенеттен пайда болған Бейтаныс құтқаруға дайын. Ол үшін Мехмене Бану өзінің сұлулығын құрбан етуі керек.

Шырын басын көтеріп, қалпына келеді. Мехмене Бану Ферхадқа шексіз ғашық, бірақ ол енді сұлулығын жоғалтқанан кейін Ферхадтың махаббатына қолы жетпейтінін түсінеді.

Ферхад тауда. Оған суға жол ашылғандай көрініп, алдынан сүйіктісі Шырынның бейнесі елестейді.

«АСТАНА БАЛЕТ» ТЕАТРЫНДАҒЫ ҚОЙЫЛЫМ

Композитор - Ариф Меликов. Либретто - Назым Хикмет пен Юрий Григорович. Хореография - Юрий Григорович. Қоюшы-хореографтың көмекшілері - Руслан Пронин, Оксана Цветницкая. Сценография және костюм - Симон Вирсаладзе. Сценографияны қалпына келтіру бойынша суретші - Дмитрий Чербаджи. Костюмдерді қалпына келтіру бойынша суретші - Елена Долгалева-Нецветаева. Костюм бойынша суретшінің көмекшісі - Людмила Рогожина. Қоюшы-дирижер - Арман Оразғалиев.

Премьерасы 2019 жылдың 3 шілдесінде өтті. Спектакль «Астана Балет» театры үшін қойылды.

Кейіпкерлер мен орындаушылар: Мехмене Бану - Айжан Мұқатова; Шырын - Татьяна Тен; Ферхад - Фархад Буриев; Уәзір -Бауыржан Мекембаев.

Библиография

• Сарынова Л.П. Балетное искусство Казахстана. – Научное издание. – Алма-Ата: «Наука» Казахской ССР, 1976 – 176 стр. – С.110-112,151-153.
• Жумасеитова Г.Т. Страницы казахского балета. – Астана: Елорда, 2001. – 144 с – С.35-42.
• Журнал составов артистов балета по спектаклю «Легенда о любви» (постановка 2007 года) режиссерского управления КазНАТОБ имени Абая.
• Фотографии Владимира Акуленко из архива КазНТОБ имени Абая.

Сілтемелер

• Легенда о любви – Репертуар – Балет – Сайт КазНАТОБ имени Абая – Адрес URL: https://www.gatob.kz/repertuar/balet/legenda-o-lyubvi/#tab3 (дата обращения 19.12.2022).