Рус Qaz Eng

НЕНАШЕВ Анатолий Иванович

31.10.2023  | Автор: Саитова Г.Ю.

Өмірбаяны

НЕНАШЕВ Анатолий Иванович (5.01.1903, Тамбов қ. - 28.09.1967, Алматы қ.) - кеңестік театр суретшісі. ҚазКСР еңбек сіңірген әртісі (1945), ҚазКСР еңбек сіңірген өнер қайраткері (1954), Сталиндік сыйлықтың лауреаты (1949), ҚазКСР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1966).

Тамбов көркемсурет мектебін бітіріп, 1924 жылдан бастап РСФСР театрларында жұмыс істеді (Тамбов, Козлов, Воронеж және т.б.).

1930 жылдан Алматыда жұмыс істеу үшін көшіп келді. Қазақ музыкалық театрының алғашқы қоюшы-суретшісі болып табылады. Онда 30 жылдан астам жұмыс істеді. Театрдың алғашқы қойылымы - М.Әуезовтің «Айман-Шолпан» музыкалық комедиясы (1934), «Қыз Жібек» спектаклі (Ғ. Мүсіреповтің либреттосы, Е. Брусиловскийдің халық әуендерін өңдеуі арқылы жазған музыкасы) декорацияларының авторы. Премьерасы 1934 жылы 7 қарашада өтті (дирижер Ф. Кузьмич, режиссер Ж. Шанин, балетмейстер А. Александров). «Қыз Жібек» операсына ұсынылған декорация макеті үшін Париждегі Бүкіләлемдік сәндік өнер көрмесінде (1937) Алтын медальмен марапатталды.

«Жалбыр» (1935), «Ер Тарғын» (1937, 1954), «Дударай» (1953, 1957), Е. Брусиловскийдің «Амангелді», М. Төлебаевтың «Біржан - Сара» (1946, 1957, спектакль Сталиндік сыйлыққа ие болды, 1949), «Аида» Дж. Верди (1948), Н. Римский-Корсаковтың «Патша қалыңдығы» («Царская невеста», (1952, 1957), Ю.Мейтустың «Жас гвардиясы» (1955), П. Чайковскийдің «Қарға ханымы» («Пиковая дама», (1956), Т. Хренниковтың «Дауылда» («В бурю», (1956), Дж. Россини «Севиль шаштаразы» («Севильский цирюльник», 1957).

1950 - В.Великановтың «Қамбар - Назым» балетінің және Қ. Қожамияровтың «Назгум» ұйғыр операсының қоюшы-суретшісі (1956). Қазақ драма театрында М.Әуезовтің «Тас-Түлек» («Каменное оперение») (1935), «Айман-Шолпан», Ғ. Мүсіреповтің «Қозы Көрпеш және Баян Сұлу» (1953), М. Әуезов пен Л. Соболевтің «Абай» (1962.), А. Пушкиннің «Кішкентай трагедиялар» («Маленькие трагедии», (1964).

Библиография

  • Сарынова Л.П. –Балетное искусство Казахстана. – Алма-Ата: «Наука» КазССР, 1976. – 176 с.

Сілтемелер